Czym jest brudne powietrze w F1 i dlaczego kierowcy go nienawidzą?

Photo: Getty Images / Red Bull Content Pool

08. 04. 2025 12:30 CET
icon timer
3 min

Czym jest brudne powietrze w F1 i dlaczego kierowcy go nienawidzą?

Tereza Hořínková

Dziennikarka News.gp i dziewczyna z wielkimi marzeniami

Formuła 1 f1 f1explained

Jeśli kiedykolwiek oglądałeś wyścig Formuły 1, prawdopodobnie słyszałeś termin "brudne powietrze". Kierowcy często wspominają o tym przez radio zespołu i jest to coś, co znacznie utrudnia ściganie się i wyprzedzanie. Ale co to właściwie jest i dlaczego stanowi tak duży problem w F1?

Wiadomości F1 i MotoGP codziennie do Twojej skrzynki odbiorczej.

"Brudne powietrze" to termin używany do nieuporządkowanego, turbulentnego powietrza, które opada z tyłu samochodu, gdy porusza się on z dużą prędkością. Gdy inny samochód jedzie blisko za nim, wjeżdża w to zaburzone powietrze. Powoduje to, że drugi samochód traci siłę docisku, czyli przyczepność, którą uzyskuje od powietrza dociskającego go do toru.

Bez wystarczającej siły docisku samochód staje się trudniejszy w prowadzeniu na zakrętach, a kierowca musi zwolnić, aby zachować kontrolę. Oznacza to również, że opony bardziej się nagrzewają i szybciej zużywają, ponieważ nie ma wystarczającej ilości czystego powietrza, aby je schłodzić, co oznacza, że czasami kierowcy muszą wycofać się i stworzyć lukę, aby pozwolić oponom odzyskać siły.

Chociaż obecna generacja samochodów, wprowadzona w 2022 roku, została zaprojektowana w celu zmniejszenia efektu brudnego powietrza, problem zaczął powracać.

Dyrektor zespołu McLaren, Andrea Stella, wyjaśnił jak poważny jest to problem po tegorocznych wyścigach w Japonii i Chinach. Podczas Grand Prix Japonii w Suzuce zauważył, że nawet gdy samochód miał lepsze opony lub większe tempo, miał trudności z dostaniem się wystarczająco blisko, aby wykonać ruch. Powiedział, że gdy samochód wjedzie w brudne powietrze samochodu jadącego z przodu, po prostu traci zbyt wiele osiągów.

Podobna sytuacja miała miejsce w Chinach, gdzie czołowi kierowcy mogli łatwo kontrolować wyścig, gdy tylko znaleźli się w czystym powietrzu, jak Lewis Hamilton podczas wyścigu sprinterskiego, podczas gdy ci z tyłu nie mieli realnej szansy na atak.

Nie jest to jednak nowy problem. Jeden z najbardziej wyraźnych przykładów miał miejsce podczas Grand Prix Węgier 2021. Lewis Hamilton, w znacznie szybszym Mercedesie ze świeżymi oponami, spędził okrążenie za okrążeniem za Alpine Fernando Alonso. Pomimo prędkości pozwalającej na walkę o zwycięstwo, nie był w stanie zbliżyć się na tyle, by go wyprzedzić. Brudne powietrze uniemożliwiło mu wykorzystanie lepszego samochodu, w wyniku czego Esteban Ocon, kolega z zespołu Alonso, utrzymał prowadzenie i odniósł swoje pierwsze zwycięstwo w F1.

Dlatego brudne powietrze jest dziś tak ważnym tematem w Formule 1. Mimo że bolidy mają lepsze osiągi niż przez ostatnie lata, wyścigi często sprawiają wrażenie procesji, z bardzo małą liczbą wyprzedzeń, jak w Japonii, co z kolei sprawia, że fani są niezadowoleni.

Sport jest świadomy tego problemu i już planuje rozwiązania na przyszłość. Oczekuje się, że nowe przepisy na 2026 r. obejmą zmiany w aerodynamice bolidów, aby wytwarzały mniej zanieczyszczonego powietrza, a także możliwe wprowadzenie aktywnych części aerodynamicznych, które dostosowują się w zależności od sytuacji, pomagając bolidowi pozostać bardziej stabilnym. Mogą również pojawić się nowe narzędzia, takie jak system zwiększania mocy, aby pomóc kierowcom w wyprzedzaniu, gdy są wystarczająco blisko.

Celem jest przywrócenie bardziej ekscytujących wyścigów, w których kierowcy mogą naprawdę naciskać na siebie i walczyć o pozycję na torze, a nie tylko polegać na pit stopach lub kwalifikacjach. Dopóki te zmiany nie nadejdą, brudne powietrze będzie niestety nadal jedną z największych przeszkód w ściganiu się w Formule 1.

logo-newsgp logo-instagram logo-linkedin logo-whatsapp

logo-newsgp
Informacje

icon F1 and MotoGPWiadomości F1 i MotoGP

icon articlesNowe artykuły codziennie

icon worldWiadomości z całego świata

icon reportsRelacje z wyścigów

logo-newsgp logo-instagram logo-linkedin logo-x logo-whatsapp logo-youtube

Wiadomości F1 i MotoGP z całego świata

Contact

NewsGP s.r.o.
Nové Sady 988/2
602 00, Brno, Czechia
IČO 22343776
European Union

info@news.gp


We have established partnerships with circuits, organizers, and official partners. As we do not collaborate directly with the owner of the Formula 1 licensing, it is necessary for us to include the following statement:

This website is unofficial and is not associated in any way with the Formula 1 companies. F1, FORMULA ONE, FORMULA 1, FIA FORMULA ONE WORLD CHAMPIONSHIP, GRAND PRIX and related marks are trade marks of Formula One Licensing B.V.